အပင္ကေျပာမဲ့အသံ

အပင္ေတြရဲ႕ ဘာသာ စကားကို လူ႔နားနဲ႔ ၾကားႏိုင္တဲ့ အသံေတြ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို႔ အႏုပညာရွင္ Leslie Garcia ကကိရိ ယာ တစ္ခုကို တီထြင္ လိုက္ပါျပီ။ သက္ရိွလို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ အပင္ေတြ ပါမွန္း သိၾကေပမယ့္ သူတို႔ဟာ သက္ရိွ အျဖစ္ ဆက္ဆံျခင္း ကိုေတာ့ မခံၾက ရရွာပါဘူး။ ပန္းတစ္ပြင့္ကို ခူး ဆြတ္ေတာ့ မယ္ဆိုရင္၊ ျမက္ခင္းေပၚ နင္းေလွ်ာက္ ေတာ့မယ္ဆိုရင္ အပင္ေလး ေတြဟာလည္း သက္ရိွ ပီသစြာ နာက်င္မႈကို ထုတ္ေဖာ္ ျပသ ၾက တာပါပဲ။ ဒါေတြကို လူသားေတြ သိရိွႏိုင္ ေစဖို႔ အႏုပညာရွင္ Leslie Garcia ကကိရိယာ တစ္ခုကို တီထြင္ လိုက္ပါျပီ။ အပင္ေတြရဲ႕ ဘာသာ စကားကို လူ႔နားနဲ႔ ၾကားႏိုင္တဲ့ အသံေတြ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို႔ အသံခ်ဲ႕ စက္ေတြ (amplifiers)၊ စြမ္းအင္ သြင္ေျပာင္း ကိရိယာ ေတြ (tranducers) ကိုအႏုပညာရွင္ Leslie Garcia ကအသံုးျပဳ ခဲ့ၿပီး အသံေတြ ၾကားရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၉မွာ "The Sound Machine" ဆိုတဲ့ ၀တၳဳတို တစ္ပုဒ္ကို Roald Dahl ကေရးသားခဲ့ ဖူးပါတယ္။ အဲထဲမွာ လူတစ္ေယာက္က သာမန္နားနဲ႔ မၾကားႏိုင္တဲ့ frequency နိမ့္တဲ့အသံ ေတြကို ၾကားေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ေပးတဲ့စက္ တစ္မ်ိဳးကုိ တီထြင္ခဲ့ျပီး အပင္ေတြ ကကမၻာ ေလာကၾကီးကို အသံျပဳ တံု႔ျပန္္ ၾကတယ္ ဆိုတာကိုပါ ရွာေဖြ ေတြ႔ရိွ ခဲ့ပါတယ္။

Leslie Garcia ရဲ႕စပိန္လို "Pulsu (m) Plantae" လို႔အမည္ ေပးထားတဲ့ဒီ project မွာေတာ့ အပင္ေတြက အသံျပဳ ၾကတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ Garcia ကအပင္ေတြရဲ႕ ဇီ၀ကမၼ တံု႔ျပန္္မႈကို ျပင္ပလံႈ႔ေဆာ္မႈ ေတြထိ သရုပ္ခြဲ ေလ့လာခဲ့ျပီး real time "audio prosthetic" ကို တီထြင္ ခဲ့တာပါ။ အဲ့တာက အပင္ေတြရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈ ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ သက္ဆိုင္ရာ အသံတုေတြ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ထုတ္လႊင့္ ေပးမယ့္ ကိရိယာ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ကိရိယာမွာ အပင္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈ ေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာ ေပးမယ့္ sensor ေတြ၊ အဲ့ sensor ေတြက ဖတ္လို႔ ရတာေတြကို အသံအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ေပးမယ့္ tranducer တစ္ခုနဲ႔ ဒီအသံ ေတြကို နားေသာတ ဆင္ႏိုင္ဖို႔ amplifier ေတြပါ၀င္ ဖြဲ႔စည္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အပင္ ေတြဟာ ထိေတြ႔မႈ၊ အသံနဲ႔ အလင္းေတြကို မတူညီတဲ့ အသံဆိုင္ရာ တံု႔ျပန္မႈေတြ ထုတ္လႊင့္ ၾကတယ္ ဆိုတာကိုလည္း Garcia ကေတြ႔ရိွခဲ့ ပါေသးတယ္။

သူမရဲ႕ ေနာက္ထပ္ ေတြ႔ရိွမႈ ကေတာ့ အပင္ေတြဟာ ရြက္ေၾကာခ်င္း ဆက္စပ္ေနရင္ တစ္ပင္နဲ႔ တစ္ပင္ တ၀ီ၀ီ ျမည္ျပီး အသံေပး တတ္ၾက တယ္ ဆိုတာပါ။ အပင္ေတြရဲ႕ ဆက္သြယ္မႈ ေတြကို ေျပာင္းေပး လိုက္ရံုနဲ႔ အသံ အရည္အေသြး ေတြလည္း ေျပာင္းလဲ သြားပါတယ္။ အပင္ ေတြ ခံစား တတ္တယ္ ဆိုတဲ့ အယူအဆ က အသစ္ အဆန္းေတာ့ မဟုတ္ ပါဘူး။ အလင္းနဲ႔ ေရကို အပင္ေတြ တံု႔ျပန္ ၾကတဲ့ အခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ျမင္ေနရ တာပဲေလ။ ဒါေပမယ့္ Garcia ရဲ႕အခု ေတြ႔ရိွမႈ ကေတာ့ အသိ တရား တစ္ခုကို ေပးပါ တယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ပန္း တစ္ပြင့္ကို ခူးဆြတ္ ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဒါမွမဟုတ္ တျခား လမ္း ေကာင္းေကာင္း ရိွေနရဲ႕နဲ႔ ျမက္ခင္းေပၚ နင္းေလွ်ာက္ ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းပဲ သင့္ကုိ ႏွစ္ခါျပန္ စဥ္းစား ေစႏိုင္တဲ့ စစ္မွန္မႈ အသိ တရား ပါပဲ။
ေျပာတဲ့အသံကိုနားေထာင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ေအာက္က watch now ကိုႏွိပ္ျပီး ၾကည့္ရွဳ နားေထာင္ႏိုင္ပါတယ္.....